شنبه ۰۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
سریال مرگ تالاب های کشور:
نتایج یک پژوهش علمی در وبسایت «ایی‌او‌اس» وابسته به اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا، نشان می‌دهد که تالاب انزلی ممکن است تا سال ۱۴۳۸ خشک شود. به گفته این پژوهشگران با گسترش تغییرات اقلیمی در جهان، تالاب‌ها در برخی از کشورها با سرعت بیشتری در حال خشک شدن هستند.تالاب انزلی در شمال ایران، مکانی است که ۹ رودخانه اصلی به دریای خزر می‌رسند. این تالاب، از بزرگترین تالاب‌های آب شیرین جهان محسوب می‌شود که دارای دست‌کم ۱۵۰ گونه از پرندگان ساکن و مهاجر است.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
ایران کجای نقشه گازی ترکمن‌ها است؟
ترکمنستان در حال حاضر به عنوان بخشی از قرارداد سواپ گاز با جمهوری آذربایجان، گاز به ایران ارسال می‌کند. دو میلیارد متر مکعب گاز به مناطق دورافتاده شمال شرق ایران که نیاز به سوخت دارند، ارسال می‌شود و ایران، میزان مشابهی گاز را به جمهوری آذربایجان ارسال می‌کند. در نتیجه، به واقع این جمهوری آذربایجان است که خریدار گاز ترکمنستان است. تهران ظرفیت خط لوله را با هدف افزایش حجم سواپ سالانه جمهوری آذربایجان و ترکمنستان، به ۵.۵ میلیارد متر مکعب افزایش داده است. موفقیت ظاهری این مدل، الهام بخش پروژه‌های بیشتری از این دست بوده است. مقامات ترکمنستان و عراق در نوامبر، در عشق آباد ملاقات کردند تا در خصوص چشم انداز سواپ مشابه، تا سقف ۹ میلیارد متر مکعب سالانه در یک دوره پنج ساله، گفتگو کنند. باز هم ایران به عنوان واسطه عمل خواهد کرد. در واقع برای ترکمنستان و تصمیماتش برای صادرات ذخایر عظیم گاز طبیعی خود به غرب، ایران یک پلن وسوسه‌انگیز و همچنین ارزان و سریع است، اما این نگرانی وجود دارد که تحریم‌های غرب مشکلاتی ایجاد کند. رویای ارسال گاز به اروپا، ساخت خط لوله ترانس کاسپین (TCP) بوده است که ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان متصل می‌کند. این راه حل بیش از ۲۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. اما یک مانع ژئوپلیتیکی که نمی‌توان نادیده گرفت، مربوط به روسیه است. مسکو با وجود این که کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر که اجازه ساخت یک خط لوله گازی زیردریایی از ترکمنستان به آذربایجان را می‌دهد را در سال ۲۰۱۸ امضا کرد، مخالفت خود را با تکمیل خط لوله TCP به هر شکلی پنهان نکرده است. جدیدترین جایگزین خط لوله TCP که مورد بررسی ترکمنستان قرار گرفته است، شامل نقش فعال‌تر ترکیه به عنوان یک مسیر ترانزیتی است. در کمیسیون بین دولتی ترکمنستان و ترکیه در زمینه همکاری اقتصادی پیرامون امکان ترانزیت گاز ترکمنستان به ترکیه از طریق ایران که ششم دسامبر در عشق آباد برگزار شد، گفتگو‌هایی انجام شد. لازم به توضیح است که قرارداد سواپ گاز جمهوری آذربایجان با ترکمنستان و ایران تحریم نشده است و قرارداد فعلی شرکت دولتی بوتاش ترکیه برای واردات گاز از ایران، همیشه از تحریم‌ها معاف بوده است.
کد خبر: ۳۹۳۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۲
توضیح سازمان هواشناسی:
در تازه‌ترین مورد هم انتشار فیلمی در فضای مجازی با عنوان «فرار ابر‌ها از ایران» حسابی فراگیر شده و مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است.آنچه در این فیلم به نمایش درآمده است، رسیدن ابرهای بارشی از سمت ترکیه به مرزهای ایران و تغییر جهت ناگهانی‌شان است که از آن با عنوان فرار از ایران یاد شده است.تاجبخش در این خصوص بیان داشته است که یکسری ابر هستند که در سامانه بالاتر شکل می‌گیرند و اصلاً روی ایران نمی‌آیند، هر قدر هم که با ترکیه هم مرز باشیم ولی هر تغییر آب هوایی که روی ترکیه باشد نمی‌تواند روی ایران بنشیند.
کد خبر: ۳۹۳۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۷
دکتر رضا حسان، عضو هیات‌علمی ایرانداک :
پژوهش یکی از محرک‌های کلیدی در توسعه اجتماعی‌اقتصادی در نظر گرفته می‌شود. مطالعات مختلف در مورد رابطه پژوهش و تحولات اقتصادی، نشان داده تمرکز بر پژوهش باعث توسعه اقتصادی در بسیاری جنبه‌ها می‌شود. در اکثر اقتصادهای توسعه‌یافته رابطه نزدیکی بین اهمیت آموزش عالی و توسعه اقتصادی نشان داده شده است. بنابراین، تقویت پژوهش در هر کشوری نوید توسعه پویای اقتصاد مبتنی بر دانش در آن کشور را می‌دهد. در این میان مساله تامین مالی پژوهش بسیار مهم است. اگر چه بسیاری مواقع مساله تامین مالی به حجم و میزان حمایت دولت تقلیل پیدا می‌کند، تامین مالی روش‌ها و فرایندهایی است که می‌توانند فعالیت‌های سیستم‌های آموزش عالی و تحقیقات را در راستای تامین اهداف و نیاز ملت‌ها، شهروندان و کسب وکارها جهت‌دهی کنند.
کد خبر: ۳۹۳۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۷
کنشگران وکارشناسان در نامه به وزیر جهادکشاورزی؛
جمعی از کنشگران و استادان دانشگاه حوزه منابع طبیعی با امضای یک نامه سرگشاده به وزیر جهادکشاورزی در نقد "ساختار سازمان منابع طبیعی"، از او درخواست کردند تا با اصلاح ساختار مساله دار مدیریت منابع طبیعی کشور با بهره گیری از مدیران توانمند و برخوردار از نگاه استراتژیک و آینده نگر، برای پیشبرد امور مرتبط با این حوزه و به ویژه برخوردار از توانمندی ایستادگی در برابراصحاب قدرت حلقه نخست از زنجیره طولانی دست یابی به مدیریت پایدار منابع طبیعی را تقویت کند. در بخشی از این نامه آمده است:شوربختانه سال هاست مدیریت منابع طبیعی کشور، بهره‌ای از ویژگی‌ها و شرایط لازم ندارد و این امر، دستگاه متولی منابع طبیعی را به ماشین امضای اجرای طرح‌های عمرانی مغایر با منافع ملی و زیستی و البته منطبق با منافع برخی مدیران، نمایندگان مجلس و شرکت‌های پیمانکار تبدیل کرده است.آقای وزیر،امروز عرصه مدیریت منابع طبیعی کشور بواسطه سوء مدیریت‌های چند دهه گذشته، حیات خلوت پنداشتن این بخش از سوی همه دولت‌های پیشین و بی اعتقادی بسیاری از مدیران و تصمیم سازان کشور و دخالت‌های نابجا و غیرقانونی برخی مقامات محلی و منطقه‌ای و ... چنان تنگ و باریک شده که دیگر مجالی برای پیشبرد امور این بخش بر مبنای آزمون و خطا باقی نمانده است. از شما در جایگاه عالی‌ترین مقام تصمیم گیر در حوزه "منابع طبیعی" و "امور اراضی" کشور خواهشمندیم تا دیر نشده، به هر شکل ممکن نسبت به درمان زخم‌های وارده بر پیکر منابع طبیعی کشور به هر نحو ممکن اقدام فرمایید.
کد خبر: ۳۹۲۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۰
وضعیت هشداردهنده تولید غذا در ایران:
در ۱۴ دی ۱۴۰۱ ایرنا به نقل از مجتبی خیام‌نکوئی، رئیس سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی کشور نوشت «میزان تولید محصولات کشاورزی ایران درحال‌حاضر حدود ۱۲۵ میلیون تن است که چیزی حدود یک‌سوم آن یعنی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره تبدیل به ضایعات می‌شود. این میزان، غذای حدود ۲۵ میلیون نفر است».براساس گزارش سازمان جهانی خواربار و کشاورزی (فائو)، روزانه به‌ازای هر نفر ۱۳۴ کیلوکالری غذا در ایران هدر می‌رود، یعنی سرانه هدررفت روزانه غذا در ایران ۱۳۴ کیلوکالری است. سهم ایران از کل غذایی که هر سال در جهان هدر می‌رود، ۲.۷ درصد اعلام شده، این در حالی است که ایران حدود یک درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد.کارشناسان کشاورزی می‌گویند یکی از مهمترین دلایل تولید این همه ضایعات غذا در کشور، نبود الگوی کشت مناسب، کشاورزی سنتی و با بهره‌وری پایین و نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی و تجهیزاتی مانند انبار‌های پیشرفته است. آن‌ها با اشاره به وضعیت شکننده منابع پایدار کشور مانند آب و بحران خاک تأکید می‌کنند که ادامه این وضعیت می‌تواند به خسارات سنگین‌تر منجر شده و این شرایط باید با برنامه‌ریزی‌های دقیق و کارشناسی مهار شود.
کد خبر: ۳۹۲۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
استعمار نو در بخش کشاورزی:
بخش کشاورزی از قدیم الایام بعنوان یکی از بخش های مستقل و مشارکتی موثر بر استقلال کشورها مطرح بوده است. استعمار جدید تمایل بالای به ناودی استقلال کشاورزی کشورها و یا وابسته سازی بخش کشاورزی به روش های مختلف را با رویکرد به مخاطره اندازی امنیت غذایی دارد نهاده های کشاورزی و تا حدی کمتر، ماشین آلات کشاورزی و فناوری های نوین، از مهمترین روش های وابسته سازی کشاورزی محسوب شده و تمرکز متن حاضر بر بذر بعنوان یکی از نهاده های پایه ای تولید است.
کد خبر: ۳۹۲۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
زنجیره ارزش غذا دست کیست؟
کشورهای حاشیه خلیج فارس با وجود ضعف بسیار شدید در صنعت کشاورزی و توان سرزمینی منجر به تولید محصول کشاورزی، بشکل فعال وارد این حوزه شده و با خرید سهام شرکت های عدیده پیشرو و طراحی زنجیره ارزش غذا ، تهدید سرزمینی خود را تبدیل به فرصت تجاری و ملی نموده اند. بعنوان نمونه، الدهرا یکی از بهترین نمونه های گزینش استراتژی مطلوب برای حصول توامان به سود و امنیت غذایی است. در همین حال، شرکت سرمایه گذاری کشاورزی و دامداری عربستان (سالیک) مالک "گروه کنتیننتال اوکراین" است که در غرب کشور فعالیت می کند و در زمینه تولید محصولات زراعی، بذر و سیب زمینی و ذخیره سازی غلات تخصص دارد.
کد خبر: ۳۹۲۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
امنیت غذایی و الگوهای تطبیقی:
حاکمیت غذایی حق کنترل مکانیزم و سیاست‌های تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی را نه به شرکت‌ها و نهادهای بازار – که بر سیستم جهانی غذا تسلط دارند – بلکه به خود تولیدکننده‌ها و مصرف کنندگان می‌دهد. به عبارت دیگر حاکمیت غذایی حق انسان‌ها را در تولید و مصرف غذای سالم و سازگار با فرهنگ بومی خود با استفاده از روش‌های پایدار به رسمیت می‌شناسد و بر حق انتخاب غذا و سیستم‌های کشاورزی محلی تأکید می‌کند.
کد خبر: ۳۹۲۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۰
بیابان‌های هیرکانی؛
فشار بیش از حد بر عرصه‌های جنگلی در شرق استان گلستان، بستر این جنگل‌ها را به کانون جدی تولید گرد و غبار تبدیل کرده است. مشاهدات خبرنگار ما حاکی از آن است که با اندک وزش باد، خاک بستر جنگل‌های شرق گلستان راهی مناطق مسکونی می‌شود. مسئولان استانی و کارشناسان مشکلات معیشتی و فشار بیش از حد به عرصه به همراه تغییر اقلیم را عامل بروز این پدیده معرفی می‌کنند و راه نجات را تأمین منابع مالی و امکانات برای اعمال قرق و کمک به اکوسیستم جنگل معرفی می‌کنند.
کد خبر: ۳۹۲۲۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۶
علل تاخیر در پرداخت مطالبات گندمکاران:
نرخ خرید تضمینی گندم در سال جاری طی دو مرحله ابتدا ۱۱۵۰۰ تومان و با کش و قوس‌های فراوان به کیلویی ۱۵ هزار تومان رسید این در حالی است که هنوز دولت حدود نیمی از مطالبات گندمکاران را پرداخت نکرده است. داود منظور، در حاشیه جلسه هیات دولت اظهار داشت، تاکنون ۷۲ هزار میلیارد تومان خرید تضمینی گندم از کشاورزان انجام شده و به زودی ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر به آنان پرداخت می‌شود. ظاهرا مشکلی که در پرداخت پول گندمکاران وجود دارد تعیین محل پرداخت از محل تبصره ۱۴ است که تقریبا تبصره پرچالشی است که باید از محل درآمد‌های نفتی تامین شود و بهتر بود از سرفصل درآمد‌های مالیاتی تعیین و تامین می‌شد. سال ۱۴۰۰ کل خرید تضمینی گندم به ۴.۵ میلیون تن و سال ۱۴۰۱ نهایتا ۷.۵ میلیون تن بود، زیرا به دلیل نرخ پایین قیمت گندم اشتیاق گندمکاران به تولید کمتر بود. اما سال ۱۴۰۲ با تولید ۱۰ و نیم میلیون تنی و با این میزان خرید تضمینی گندم که حدود ۶ میلیون تن نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش دارد، کشور می‌تواند از خروج ۲ میلیارد دلار ارز از کشور جلوگیری کند.
کد خبر: ۳۹۱۵۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
به قلم حسین شیرزاد؛
ایالات متحده با استفاده از موقعیت خود به عنوان یک تولید کننده عمده غلات، صادرات غلات خود را به سایر کشورها محدود کرده است و باعث اختلال در تجارت عادی غلات جهانی شده است. در روابط تجاری جهانی، ایالات متحده و سایر کشورهای غربی مباحث داغی بر این موضوع که آیا کشورهای در حال توسعه می‌توانند غلات و به چه قیمتی بخرند یا خیر، سنگینی می‌کنند. ایالات متحده غلات را برای تولید سوخت‌های زیستی مصرف می‌کند، که عرضه جهانی غذا، به ویژه عرضه محصولات معیشتی را تحت فشار قرار می‌دهد.
کد خبر: ۳۹۱۲۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۳
حسین شیرزاد:
تغییرات آب و هوایی بر تمام ابعاد امنیت غذایی، مانند دسترسی فیزیکی و اقتصادی، الگوهای غذایی و استفاده از غذا، و ثبات و انعطاف پذیری سیستم‌های غذایی تأثیر می‌گذارد. تلاش برای امنیت غذایی از نظر تغییرات آب و هوایی پیامد‌های گسترده‌ای برای جوامع در معرض خطر دارد.علاوه بر تغییرات آب و هوایی ، کاهش تولیدات کشاورزی به دلایل مختلف از جمله شیوع آفات و بیماری ها، معیشت و رفاه کشاورزان و تولیدکنندگان و مشاغل مرتبط به ویژه کشاورزان خرده پا، دامداران و شیلات را به خطر می‌اندازد. از بین رفتن زمین‌های قابل کشت نیز به تولیدات کشاورزی آسیب رسانده و معیشت را تهدید کرده و منجر به مهاجرت داخلی از روستا‌ها به مناطق شهری شده است که به نوبه خود می‌تواند مجموعه‌ای از مشکلات مرتبط را ایجاد کند.
کد خبر: ۳۹۱۲۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
فرهاد بنی زمان:
روزی که سیل مرگبار تجریش رخ داد، هیچ‌کس، حتی ساکنان مناطق شمالی تهران هم تصورش را نمی‌کردند که شاهد چنین حادثه هولناکی باشند. سیل در حالی اتفاق افتاد که تا ظهر چهارم مردادماه حتی قطره‌ای باران هم در مناطق مرکزی و جنوب شهر نباریده و از همه مهم‌تر، سازمان هواشناسی هم هرگز پیش‌بینی چنین سیلی را نکرده بود. سیل تجریش یا سیل دربند، روز یک‌شنبه ۴ مرداد ۱۳۶۶ ساعت یک بعدازظهر، براثر بارش شدید باران و جاری شدن سیلاب شدید در دره‌های دربند و گلاب‌دره، در شمال تهران رخ داد. براثر این سیل، حدود ۳۰۰ نفر کشته شدند و ۷۵۷ میلیارد ریال خسارت مالی وارد شد.
کد خبر: ۳۹۰۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۴
نانسی بردسال اقتصاددان آمریکایی:
تحول مهم اقتصادی در جهان، پیدایش طبقه متوسط رو به افزایش در بسیاری از کشورهای درحال توسعه است. این پدیده- در نتیجه بیش از دو دهه‌رشد اقتصادی سریع تقریبا پیوسته در جهان- نه فقط به نفع اقتصاد کشورها بلکه به نفع حکمرانی نیز بوده‌است. به گفته بردسال بهترین تضمین برای حکمرانی خوب، تقویت طبقه متوسط است، چون تاریخ به ما گوشزد می‌کند طبقه متوسط بزرگ و گسترده که احساس امنیت کند، بنیاد محکمی است تا حکومتی کارآمد و دموکراتیک ایجاد و حفظ شود. کسانی که در طبقه متوسط هستند نه فقط دارای منابع مالی لازم برای تامین خدمات حیاتی ازقبیل جاده و آموزش از محل مالیات دهی هستند، بلکه مطالبه گران جدی وضع قانون و مقررات، اجرای عادلانه و بی طرفانه قرارداد‌ها و به‌صورت کلی‌تر حاکمیت قانون شناخته می‌شوند، چون این‌ها کالاهای عمومی‌ای هستند که زمین بازی اقتصادی و اجتماعی را هموار می‌کنند به‌نحوی‌که از این طریق فرصت و امکان شکوفایی استعداد‌ها برای همگان فراهم خواهد شد.
کد خبر: ۳۹۰۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
سیاتل تایمز آمریکا:
سیاتل تایمز نوشت: استان سیستان و بلوچستان، منطقه‌ای فقیر با زمینی خشک و ترک خورده و آفتابی سوزان در گوشه جنوب شرقی ایران، وارد فصل تابستان شده است و همه مردم آنجا در مورد چگونگی تامین آب صحبت می‌کنند.
کد خبر: ۳۸۹۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۹
تاثیرات امنیتی آلودگی ارس؛
اگرچه تاکنون خبر‌های متعدد مبنی‌بر آلودگی آب ارس با مواد پرتوزا و فلزات سنگین منتشر شده است، اما کمتر اظهارنظری رسمی و دولتی دربارۀ میزان این آلودگی‌ها به چشم می‌خورد. بااین‌حال، مطالعات زیادی در ایران وجود دارد که براساس نمونه‌گیری‌های متعدد، حجم بالای آلاینده‌ها در مبادی ورودی آب به ایران را تأیید و منشأ آلودگی را ارمنستان معرفی کرده‌اند.خبرنگاران «پیام ما» در پیگیری موضوع آلودگی آب رودخانۀ ارس، ۱۱ مطالعه که از سوی نهادهای رسمی و دانشگاهی کشور و طی سال‌های ۱۳۹۹ تا زمستان ۱۴۰۱ انجام شده را بررسی کرده‌اند و این نتایج و آنچه در متن گزارش می‌خوانید حاصل همین بررسی‌هاست.
کد خبر: ۳۸۹۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹
یادداشت حسین شیرزاد؛
ظهور پارادایم جدید تغییرات در ویژگی‌های محصول، الگوی کار در کشاورزی، تحولات در توزیع و مصرف در سراسر جهان، در فناوری، اندازه و ساختار شرکت‌ها در صنعت غذا، و در موقعیت جغرافیایی تولید و فرآوری و به نظر می‌رسد سرعت تغییرات مرتبا در حال افزایش است.
کد خبر: ۳۸۹۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۸
دکتر حسین شیرزاد:
حفاظت از امنیت غذایی و به کار انداختن سیستم غذایی نیاز به افراد مجرب و متخصص و یک رویکرد کل گرا و سیستمیک دارد. مداخلات باید اصلاح سیستم غذایی، مدیریت پسماند، تغییر در جیره خوراک دام -طیور، تغییر در محیط اقتصاد کشاورزی، اصلاحات بروکراتیک در ساختار مدیریت کشاورزی، حکمرانی و سایر عناصر کلیدی پولی-مالی را در ابعاد گسترده‌تر و بلندمدت این بحران هدف قرار دهد؛ بنابراین اتخاذ سیاست‌هایی حرقه‌ای با مشارکت بهترین متخصین با هدف افزایش رشد بهره‌وری کشاورزی، مانند سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، تقویت انگیزه‌های اقتصادی برای کشاورزان، زیرساخت‌ها، و آموزش و ترویج روستایی، به طور موثر شکاف عملکرد را کاهش می‌دهند. با این حال، در نظر گرفتن امنیت غذایی، پایداری، و انعطاف پذیری سیستم کشاورزی به عنوان عناصر کلیدی در رشد بهره وری نیز بسیار مهم است و در بحران‌ها باید بدان توجه نمود.
کد خبر: ۳۸۹۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۰
یادداشت دکتر حسین شیرزاد؛
افغانستان در طول خشکسالی سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲ به طور کامل توافقنامه مشترک با ایران را نقض کرد، و مشکلات آغاز شد. از آن تاریخ مساله رودخانه هیرمند در مرکز اختلافات فزاینده بین افغانستان و ایران بر سر حق آبه و ساخت بند کمال خان قرار گرفته است. دولت ایران استدلال می‌کند که ساخت سد بر روی هیرمند، واجد پیامد‌های مخرب و آسیب‌های زیست‌محیطی، عمدتاً در منطقه جنوب شرقی سد که دارای تنش آبی و هم مرز با افغانستان است، خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۸۸۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۱